Arquivo da categoría: Información

Aparecen camionetas fumigadoras polos montes de Mazaricos

Publicado o por
1

Grazas ao diario dixital da Costa da More Que pasa na costa soubemos que se viron camionetas da empresa portuguesa Floresta Bem Coidada polos montes de Mazaricos armados con canóns fumigadores. Pode ser un novo indicio de que as fumigacións están a comezar dunha maneira máis discreta ca prevista inicialmente dos helicópteros.

Agradecemos a este medio a súa achega deste documento gráfico e a difusión do problema das fumigacións que veñen realizando. Lembramos que aínda que Mazaricos non é un dos concellos que aparecen nos plans de fumigación que foron filtrados, estes sabemos que se quedan curtos desde o principio, xa que temos a proba de que por exemplo Melide non está neles pero aínda así foi un dos primeiros concellos onde se comezaron solicitar as autorizacións aos propietarios para realizar as fumigacións aéreas.

Furgonetas fumigadoras portuguesas en Mazaricos

O pesticida que pretenden fumigar sobre os eucaliptos, aumentaría o risco de incendio forestal

Publicado o por
9

Segundo a información que nos fixo chegar un enxeñeiro forestal…

Incendio forestalO pesticida ten que manterse nas follas (pois unha simple xiada ou a choiva o limparía) polo que ademáis do principio activo, neste caso o xa famoso flufenoxurón, hai que engadirlle unha substancia que actúe como axente fixador.

O simpático do asunto e que en moitos casos dito axente fixador e a parafina ou algún derivado.

Efectivamente, tal e como estades pensando… como si fose unha veliña.

Polo tanto temos a mecha que sería a folla do eucalipto e a parafina exterior que dilata o tempo de ignición e aumenta exponencialmente a temperatura. A conclusión final e que, a maiores das contaminacións diversas, as fumigacións poden ter o efecto colateral tamén de incrementar o xa de por si moi alto índice pirófito dos eucaliptais. Dito doutro xeito, incrementarían a súa perigosidade ante un eventual incendio, cousa por certo moi frecuente.

Lembramos que a propia folla de seguridade do produto Cascade indica que é combustible.

A enganosa sustentabilidade de ASPAPEL

Publicado o por
4

ASPAPEL: S.O.S.tenibilidad????Nos últimos anos ASPAPEL ten publicado tres informes de sustentabilidade, o último deles en setembro de 2011. Habería moitos motivos para cuestionar a pretendida sustentabilidade das empresas que se agrupan neste sector, permitíndonos reforzar a idea de que estamos diante dun documento que só ten pretensións de propaganda destinado a lavar a imaxe deteriorada deste sector. Con todo, imos cinxirnos ao elemento onde estamos a centrar a denuncia desde a nosa Plataforma, o uso do pesticida flufenoxurón co que se pretende fumigar gran parte dos nosos montes e do noso país.

Xa desde a presentación do informe dísenos que ASPAPEL formula “su visión de la sostenibilidad como la contribución decidida del papel y las empresas que lo fabrican a la mejora de la calidad de vida y al desarrollo sostenible, mediante la gestión forestal sostenible, procesos productivos limpios y el reciclado continuo de sus productos”. Sen entrar nos outros aspectos, se ASPAPEL interpreta a sustentabilidade con base na xestión forestal sustentábel, por todo o que xa coñecemos da toxicidade deste pesticida que debe ser retirado do mercado por mandato da Unión Europea, deberíamos afirmar que a iniciativa desta asociación vai radicalmente en contra da sustentabilidade, porque evidencia unha xestión forestal totalmente insustentábel posto que as repercusións para a fauna, os acuíferos e a saúde humana son de tal envergadura que é imposíbel construír sobre estas prácticas un modelo que se poida estender no tempo.

Máis ainda, reiteran posteriormente (pax.20) o compromiso coa implantación da xestión forestal sustentábel e a súa “certificación, que garantiza que los productos papeleros proceden de madera cultivada en plantaciones gestionadas sosteniblemente en España”, para despois afirmar (pax.21) que “la industria papelera apuesta por la gestión forestal sostenible y su certificación, por una gestión cada vez más eficaz de las plantaciones, y por la adecuada movilización de las existencias de madera, pero necesita el apoyo de las administraciones central y autonómicas para hacer realidad ese potencial forestal”.

É imposíbel, por moitas voltas que lle deamos á linguaxe, que nestas circunstancias se poida certificar unha xestión forestal sustentábel e que a industria papeleira poida garantir en boa lei que os seus produtos papeleiros poidan proceder daqueles se na mobilización das existencias de madeira entran aquelas que procedan dos montes fumigados. As administracións centrais e autonómica tampouco poderán contribuír a dar estas garantías se, por activa ou por pasiva, son cómplices das fumigacións.

Deste modo, tamén resulta cínico afirmar que (pax.28) “para que el consumidor pueda tener la seguridad de que los productos papeleros que utiliza son sostenibles, contamos con la certificación forestal”. Ou ben a madeira extraída destes montes deixa de estar certificada ou perde a posibilidade de chegar a estalo, por non existir nin moito nin pouco unha xestión sustentábel, ou ben, de ser certificada, perdería toda credibilidade o proceso de certificación que, a dicir de ASPAPEL “se trata de un proceso en el que una entidad independiente, oficialmente acreditada, certifica que la gestión de la superficie forestal de que se trate se realiza de acuerdo con criterios de sostenibilidad y controla después la cadena de custodia, cuando la madera certificada entra en las fábricas. Se sigue el rastro de la madera desde el bosque hasta el consumidor final, quien recibe un producto con una etiqueta que garantiza su procedencia de un bosque gestionado sosteniblemente”.

Polo tanto, ou ben ASPAPEL traizoa os seus fundamentos ao non garantir que os produtos papeleiros están debidamente certificados, ou ben as entidades certificadoras –en caso de manter as certificacións sobre a madeira fumigada- traizoan a súa independencia ao acreditar, contra os seus propios criterios, que a fumigación área cons pesticidas tóxicos, bioacumulábeis e que están nos listados de pesticidas perigosos e sobre os que a propia UE ordena a súa retirada pode ser considerada sustentábel, o que, ademais, vai contra toda razón e validación científica.

En definitiva, a única garantía para o consumidor, caso de que as fumigacións seguiran adiante, sería que as certificacións sobre estes montes fosen retiradas ou non concedidas, o que levaría a que ASPAPEL, se actúa con honestidade, debera renunciar ao seu cacarexado compromiso coa sustentabilidade.

ASPAPEL recoñece no seu informe que só o 10,7% da madeira consumida polo sector en 2010 era madeira certificada e manifestaba que habería que ampliar a superficie certificada desde o 7,5% para achegala á media europea (30%). Malia estas afirmacións ASPAPEL di unha cousa e actúa para conseguir o contrario, reducir aínda máis a superficie e madeira certificadas.

Los comuneros descartan fumigar eucaliptos en Moaña y apuestan por su eliminación

Publicado o por
Responder

Noticia publicada no Faro de Vigo (ed. Morrazo):

Los comuneros descartan fumigar eucaliptos en Moaña y apuestan por su eliminación

Ecologistas consideran agresivo el plan de la Xunta para acabar con la plaga que sufre esta especie

FRAN G. SAS – MOAÑA Las tres comunidades de montes de moañesas: Domaio, Meira y Moaña, descartan acogerse al plan de fumigación de eucalipto planteado por la Consellería de Medio Rural para luchar contra la plaga de gonypterus scutelatus que afecta a esta especie e impide su crecimiento desde hace años. Se trata de una medida que muchos tildan de agresiva, pues colectivos ecologistas denunciaron que el Flufenoxuron, el compuesto químico que empleará la Xunta para acabar con esta epidemia, es tóxico y podría afectar a animales e incluso a personas. Desde las juntas de montes locales no ven necesidad de acogerse a este plan y señalan que llevan años en un proceso de sustitución de especies para eliminar los eucaliptos, actuando incluso contra los brotes, y plantando en su lugar pinos. En donde se puede, incluso recurren a especies frondosas como castaños y robles.

El presidente de Domaio, Juan Santos, indica que “non se sabe o efecto que tería a fumigación incluso en cursos de auga”, y recuerda que desde los incendios del verano de 2006 tratan de resolver el problema directamente eliminado eucaliptos. “Xa replantamos outras especies en máis de 300 hectáreas” de las 800 que componen el monte comunal de la parroquia.

Tanto a lo largo de 2011 como en la actualidad, el proceso de sustitución de especies lo están llevando a cabo en puntos como Pedras Negras o Chan da Lagoa. En Chan de Grixó, por ejemplo, los pinos ya tienen un tamaño considerable y se encuentran en fase de poda. “Este ano actuaremos en máis zonas a medida que poidamos. Noutros puntos nacen de xeito natural eucaliptos e piñeiros, en canto os primeiros teñan un tamaño bo os cortaremos e trataremos de eliminalos”, explica Santos. Los mayores problemas con esta plaga se producen cerca de los límites con montes particulares, que sí tienen eucalipto infectado.

En Meira, en donde aseguran no haber recibido el escrito de la Xunta ofreciendo esta campaña de fumigación, también llevan años repoblando con pinos zonas de eucaliptos, como ocurre en Moaña. “Nalgúns puntos empregamos frondosas, pero ao ser terreos con pendente e moita pedra o piñeiro é o que mellor se adapta”, indica el presidente de los comuneros, Luis Lemos. En esta parroquia la zona más afectada era el terreno de A Moscosa, en donde la comunidad de montes lleva una década trabajando para poner fin a los eucaliptos.

El trabajo para eliminar los brotes de esta especie es constante en los tres casos.

Firmas contra la actuación en Lalín y A Estrada

Las fumigaciones aéreas que autoriza la Xunta pueden afectar, sobre todo, al monte de Lalín, A Estrada y Vila de Cruces. La propia Organización Galega de Comunidades de Montes participa en una recogida de firmas para impedirlo alertando de los efectos que tendría el pesticida. Incluso hablan de que se verían afectados terrenos incluidos en la Red Natura 2000.

Distinto es el camino adoptado por las juntas de montes locales. La de Moaña, por ejemplo, pretende acabar de eliminar el eucalipto del Monte Agudelo este mismo ejercicio. Lleva 15 años siendo improductivo pues la plaga de gonypterus scutelatus ataca a las hojas e impide el crecimiento de los ejemplares.

Parcelas de muestreo en la comarca

Según Juan Santos, lo que sí ven con buenos ojos son otras iniciativas como la suelta del parásito Anaphaes nitens, que la Xunta incrementó esta primavera. Con la suelta de 1,2 millones de individuos de esta especie pretenden disminuir la plaga de gorgojo del eucalipto. En O Morrazo se localizan varias de las parcelas de muestreo elegidas por Medio Rural para analizar la efectividad de esta solución.

Mapas das fumigacións aéreas previstas en Galiza co pesticida catalogado como tóxico pola Unión Europea

Publicado o por
18

A partir dos mapas divulgados a semana pasada por ADEGA, vimos de realizar un gráfico onde se pode apreciar mellor o alcance das fumigacións aéreas planificadas por ASPAPEL coa colaboración da Xunta e outras entidades. Sobre os círculos de 8 Km de diámetro que aparecían nos mapas da empresa que planificou as fumigacións marcamos áreas difusas de dispersión para recoller graficamente os datos que publicacións como a do doutor Jorge Kaczewer da Universidade de Bos Aires (Uso de agroquímicos nas fumigacións periurbanas e o seu efecto nocivo sobre a saúde humana), que alertan de que ao empregarse medios aéreos os pesticidas poden esparexerse a quilómetros de distancia dos puntos de fumigación.

Este mapa non recolle a dispersión que se poida producir polos fluxos de auga superficial ou soterrada, nin pola mobilidade dos animais contaminados, que obviamente poderán levar o flufenoxurón a moita máis distancia: lembremos que é un pesticida moi bioacumulable, é dicir, que permanecerá nos tecidos dos animais durante longo tempo acumulándose ao longo da cadea trófica.

É preciso que todos/as os/as galegos/as reaccionemos diante desta barbaridade sen precedentes, sobre todo aqueles que viven nas aldeas e vilas directamente afectadas, porque non soamente están en perigo as abellas, os peixes, os paxaros insectívoros, os morcegos, e moitos outros animais das zonas afectadas senón que a nosa saúde e a viabilidade da nosa agricultura están en grave perigo. Non quedes parada/o e reacciona! Trasmite esta información a canta xente poidas, para que poidamos deter estes plans ecocidas! Grazas!

Mapa das fumigación con flufenoxurón (Cascade) que teñen previsto realizar en media Galicia

ADEGA revela os mapas das fumigacións previstas: ASPAPEL e Xunta planexan fumigar sobre espazos protexidos, ríos e vilas

Publicado o por
4

Onte ADEGA, entidade membro da Plataforma contra as Fumigacións, fixo públicos uns mapas coas ubicacións das fumigacións previstas por ASPAPEL e a Xunta, coa colaboración da Asociación Forestal e outros axente. Iremos actualizando con esta importante información revelada por ADEGA o noso mapa de alertas, pero namentres reproducimos a nota de ADEGA coas imaxes que eles fixeron públicas, incluindo as ligazóns aos mapas orixinais:

Fumigacions-PontevedraADEGA vén de coñecer as zonas propostas por ASPAPEL para desenvolver as fumigacións dos eucaliptais co tóxico Flufenoxuron nas provincias da Coruña (40 localizacións), Pontevedra (28 sitios) e Lugo (1 área).  Na documentación cartográfica, elaborada pola empresa Fitoaragón S.L., indícanse 69 áreas de 8 km de diámetro cada unha, denominadas “zonas de tratamento químico”. Nelas localízanse as masas de eucaliptos máis densas e con maior afectación do gorgullo, mais tamén inclúen lugares habitados, cursos fluviais e mesmo espazos da Rede Natura 2000. Dada a toxicidade do principio activo e a enorme dispersión dos métodos aéreos, persoas, animais e mesmo biodiversidade ameazada estarán expostas ao veleno. ADEGA advirte á Xunta de que podería estar sendo cómplice, de seguir “avalando” estas prácticas, dun delicto contra a saúde das persoas e o medio ambiente.

Fumigacions-CorunhaUn importante número das áreas nas que están proxectadas as fumigacións inclúen territorio da Rede Natura 2000 no que están presentes, entre outras, especies protexidas de insectos a cuxa conservación obriga a Directiva 92/43 CEE e que tamén se verán afectados polo tóxico. Por exemplo, a bolboreta Euphydryas aurinia e o escarabello Lucanus cervus (vacaloura) están consideradas de interese comunitario e figuran no Anexo II da Directiva de Hábitats.

A maiores, as poboacións do lepidóptero Zerynthia rumina, considerada en perigo de extinción e do coleóptero Cerambyx cerdo (capricornio das aciñeiras, o escarabello máis grande de Galiza), vulnerábel, poderían sufrir os efectos das fumigacións. E alén dos insectos protexidos, tamén as aves insectívoras e os morcegos, entre outros, acusarían os efectos do veleno. FumigaPantinAtendendo á Lei 42/2007 do Patrimonio Natural e da Biodiversidade e á Lei 9/2001 de Conservación da Natureza calquera dano a estas especies podería ser constitutivo dunha falta moi grave e mesmo dun delicto penal, coa agravante de ser a propia administración quen o cometería.

Tivo en conta a Xunta a presenza destas especies protexidas, ameazadas e en perigo de extinción nas parcelas fumigadas, incluidas ou próximas a espazos protexidos? Considerou a Xunta os riscos das fumigacións sobre a saúde das persoas e a calidade dos recursos hídricos, dada a presenza nas “zonas de tratamento” de núcleos de poboación e cursos fluviais? Cal é a opinión da D. X. de Conservación da Natureza, da D. X. de Saúde Pública e de Augas de Galiza polo que atinxe ao envelenamento da auga?

A escandalosa submisión ao lobby do eucalipto que amosou a administración galega, corroborada por unha política forestal hiperpermisiva coas pasteiras e os seus intereses (Lei de Montes, Orde dos cultivos enerxéticos), non pode xustificar o envelenamento deliberado das persoas e o medio ambiente.

Por qué son falsas as informacións dadas pola Xunta de Galicia con respecto á suposta «non toxicidade» do Cascade

Publicado o por
8

Os seguintes datos desminten as informacións subministradas hoxe polo secretario xeral de Montes da Xunta de Galicia ao respecto do insecticida que teñen previsto botar sobre as plantacións de eucalipto de Galiza:

Imaxe do folleto do Cascade1º) A empresa BASF (fabricante do flufenoxurón baixo o nome comercial Cascade) fornece a seguinte información nas follas de seguridade (de libre acceso ao público). Indícase na páxina 1 de “BASF Ficha de Datos de Seguridad según Reglamento CE Nº 1907/2006. Fecha / actualizada el: 18.06.2010“

Polo tanto, non corrixiron a información tras a publicación do Reglamento da UE de 22 de setembro de 2011.

Deste modo non se incorpora a información seguinte do Reglamento:

páxina 14: “Durante la evaluación de esta sustancia activa se detectaron problemas. En particular, los que figuran a continuación. No se pudo finalizar la evaluación del riesgo para los consumidores porque la exposición de los consumidores no pudo evaluarse de manera fiable, en particular en lo que respecta a la magnitud y a la relevancia toxicológica de diversos metabolitos. Además, el flufenoxurón tiene un alto potencial de bioacumulación en la cadena alimentaria. Por otra parte, se detectó un elevado riesgo para los organismos acuáticos”

Na mesma páxina: “…pese a los argumentos presentados por el solicitante, no pudieron eliminarse los problemas a que se refiere el considerando 7. Por consiguiente, no ha quedado demostrado que pueda esperarse que, en las condiciones de uso propuestas, los productos fitosanitarios que contienen flufenoxurón satisfagan en general los requisitos establecidos en el artículo 5, apartado 1, letras a) y b), de la Directiva 91/414/CEE.”

Esta última directiva á que se fai referencia pode verse en:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1991:230:0001:0032:ES:PDF

O artículo 5, apartado 1, letras a e b, onde se indican los requisitos a seguir para que o produto fitosanitario sexa admitido, di:

“1. A la luz de los actuales conocimientos científicos y técnicos, una sustancia activa se incluirá en el Anexo I por un período inicial no superior a diez años, cuando quepa esperar que los productos fitosanitarios que contegan dicha sustancia activa cumplen las siguientes condiciones:

a) que sus residuos resultantes de una aplicación conforme a las buenas prácticas fitosanitarias no tengan efectos nocivos para la salud humana o animal ni para las aguas subterráneas, ni repercusiones inaceptables para el medio ambiente, y en la medida en que tengan relevancia toxicológica o medioambiental, pueden medirse con métodos generalmente aceptados;

b) que su utilización resultante de una aplicación con arreglo a las buenas prácticas de protección vegetal no tenga efectos nocivos para la salud humana o animal ni repercusiones inaceptables para el medio ambiente, según lo establecido en los puntos iv) y v) de la letra b) del apartado 1 del artículo 4.”

Dito de outro modo, o Regulamento da UE, establece que o flufenoxurón non ten garantías suficientes para afirmar que non teñan efectos nocivos para saúde humana, animal, augas subterráneas ou medio ambiente.

2º) Nesas mesmas follas informativas do produto Cascade admítese:

páxina 1: “Muy tóxico para los organismos acuáticos, puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente acuático”

páxina 3: “Medidas de protección para el medio ambiente: Evitar que el producto penetre en el suelo/subsuelo. Evitar que penetre en el alcantarillado, aguas superficiales o subterráneas.”

A apicultura en Galiza e os pesticidas

Publicado o por
1

(Un artigo de Suso Asorey, da AGA)

A apicultura en Galiza

Segundo se indica na tese de doutoramento de Abel Yañez, no ano 1988 existían en Galiza uns 4.731 abelleiros con 94.800 colmeas. A provincia de Lugo con 1.710 abelleiros é a máis apícola, seguida da Coruña con 1.400 e Ourense e Pontevedra con 800 abelleiros cada unha.

Trátase dunha pequena apicultura, onde o 92% dos abelleiros non supera as 50 colmeas, mentres na Unión Europea considéranse profesionais a aqueles produtores que superan as 150 colmeas. A apicultura pode ser importante dentro dunha agricultura de tipo pluriactivo ou multifuncional. Mais os abelleiros, por pequenos que sexan, realizan un labor medioambiental ao que habería que darlle moita importancia. A paixón polas abellas está por riba da produción.

AbellasNo ano 1980 naceu a Asociación Galega de Apicultura, AGA, coa fin de informar, formar e asesorar tecnicamente aos abelleiros. A AGA creou no ano 1990 a cooperativa Erica Mel para comercializar e dar servizos a máis de 300 abelleiros de toda Galiza que son os máis profesionalizados. Tamén foi a promotora da denominación Mel de Galiza-Indicación xeográfica protexida (IXP), á que pertencen na actualidade máis de 400 abelleiros. O interese desta denominación estriba na promoción e control duns meles que proceden fundamentalmente de plantas silvestres: castiñeiro, queirogas, silvas, carballos, eucaliptos…

Na actualidade, o sector apícola galego está pasando unha forte crise; as abellas desaparecen sen deixar rastro. Desapareceron en Galiza máis de 1.300 abelleiros nos dez últimos anos, nas provincias de A Coruña e Pontevedra abandoaron case un 60% dos abelleiros e nesas zonas desapareceron tamén máis dun 60% das colmeas que había hai 12 anos. Moitos abelleiros repoñen as baixas tódolos anos e volven a quedar sen abellas á saída do inverno. Non se trata de ningunha doenza coñecida.

Aquí pasa o mesmo que no resto de Europa, este fenómeno apareceu a partir do uso dunha nova xeración de pesticidas sistémicos neurotóxicos. Nos lugares onde máis se usan estes pesticidas desapareceron até o 80% das colmeas, por termo medio nestes últimos anos desapareceu máis do 50% da cabana apícola galega. Esta situación agravouse nos derradeiros 3-4 anos.

Despois dos estudos e traballos científicos realizados noutros países, sobre todo en Francia, chegamos á conclusión de que tamén aquí estes pesticidas son os responsábeis desta desfeita.

Pesticidas

O primeiro produto coñecido en Galiza foi o Confidor (principio activo Imidacloprid), insecticida de amplo espectro, sistémico, neurotóxico, que fabrica a firma Bayer e que se usa en fumigacións sobre todo en hortos, invernadoiros, froiteiras, patacas, etc. Na propia etiqueta aparece como “moi perigoso para as abellas”, e na actualidade tamén se usa para fumigar eucaliptos.

Outros nomes comerciais que tamén se usan pero que non están á venda son o Gaucho (Imidacloprid) e o Regent (Fipronil). Estes pesticidas veñen coas sementes xa tratadas, máis frecuentemente de millo, aínda que tamén poden vir coas sementes de trigo, cebada, remolacha, patacas…

Poden causar intoxicacións agudas, nos días seguintes ás fumigacións ou sementeiras, e tamén intoxicacións crónicas, intoxicación lenta e subletal despois do seu uso e debido a que se espallan pola terra e tamén a que perduran. A intoxicación crónica pode durar até 3 anos despois da utilización dos pesticidas. Por contacto ou inxestión, afectan ao seu sistema nervioso das abellas, que perden o sentido da orientación e xa non volven a colmea.

As áreas máis afectadas en Galiza corresponden coas zonas de horta, froiteiras, millo e ultimamente coas zonas de eucaliptos tratados. Tamén aparecen os efectos en zonas que non coinciden coas anteriores, que pode ser debido a que o vento ou a auga levaron os produtos a longas distancias. Isto pode ocorrer durante as fumigacións ou polo desprendemento de pó dos graos de millo durante a sementeira. O millo con Regent, que foi prohibido en Francia, estase utilizando aquí na Galiza, como se puido comprobar no ano 2005.

Solución

Ecoloxistas e abelleiros/as sabemos que non pode haber abellas sans nun medio ambiente enfermo, e que nun medio ambiente enfermo tamén se resinte a saúde humana. A única solución a esta situación é a prohibición destes pesticidas xa que se trata dun problema que atenta contra as abellas, o medioambiente, a biodiversidade e a saúde pública. Por iso, os nosos gobernantes deberían pensar en modelos de produción agraria alternativos, xa que o actual é moi pernicioso.

Pesticidas

IMIDACLOPRID

Hai uns anos a Nihon Bayer Agrochemicals K.K. desenvolveu un grupo de moléculas chamadas “nicotinoides” derivadas da nicotina. A súa acción mortal nos insectos exércese sobre o sistema nervioso central, bloqueando de forma irreversíbel os receptores nerviosos. Os fitosanitarios que conteñen Imidacloprid úsanse para tratar o pulgón e a mosca branca, así como para o tratamento da semente da pataca, millo e outros cereais ou legumes. O imidacloprid é 10.000 veces más potente que a propia nicotina, e degradase en oito metabolitos, as veces con acción máis potente que a propia materia activa.

FIPRONIL

Pesticidas tóxicos para as abellasDescuberto polos laboratorios franceses Rhone Poulenc a finais dos anos 80, é o principio activo do insecticida comercializado como Regent TS, que se comercializa desde 1997 para tratar as sementes de millo, xirasol e outros cereais. O seu principal fin é loitar contra as larvas, pero os insectos que entran en contacto, incluídas as abellas, morren por sobreexcitación, xa que afecta aos transmisores nerviosos. O fipronil está presente tamén en produtos de xardinería e veterinarios para matar os parasitos dos animais de compañía.

Canceríxeno: a Axencia de Protección do Medio Ambiente de EE.UU. clasificou o fipronil como canceríxeno (produto susceptíbel de provocar cáncer) porque os animais de laboratorio expostos a el desenvolveron tumores benignos e malignos de tiroides. Un dos produtos resultante da súa descomposición pola luz (fipronil-desulfinil) é dez veces más tóxico que o propio fipronil.

MARCAS COMERCIAIS

Imidacloprid (Bayer): Gaucho® (80% imidacloprid), para a protección de sementes (millo, xirasol, xudías, etc.), e Confidor® (20%) e Escocet ® (35%) de aplicación por pulverización para froiteiras, legumes e hortalizas. Fipronil (Basf): Regent®, igualmente para o tratamento de sementes, e pulgas de animais domésticos.

INSTRUCIÓNS

É paradoxal que o Confidor, co 20% de materia activa, indique nas instrucións de uso “moi perigoso para as abellas” e o resto dos produtos, con porcentaxes moito maiores, non fagan ningunha mención á súa alta perigosidade.

Posición oficial

A Resolución B5-0000/2003, de data 23 de xuño de 2003, do Parlamento Europeo sobre as dificultades ás que se enfronta a apicultura europea, entre outras cousas afirma o seguinte:

– “…os apicultores deben facer fronte a graves problemas vinculados á perda da cabana apícola (por encima do 80%)…
– …a perda non cesa de agravarse de ano en ano.
– …obsérvase unha sincronización xeográfica e temporal na aparición de ditos síntomas, debido á utilización de novas xeracións de sustancias activas sistémicas neurotóxicas.
– …os síntomas son novos e non se parecen nada a outras patoloxías xa coñecidas e controladas polos apicultores.
– …esta nova xeración de produtos (en particular, o imidacloprid e o fipronil) utilizados en doses sumamente baixas (uns poucos ppb) teñen efectos tóxicos…
– …hoxe sabemos que entre un 2% e un 3% da poboación (humana) sofre patoloxías vinculadas a disfuncións do sistema nervioso nos lugares directamente afectados polos produtos neurotóxicos…
– …debe evitarse a calquera prezo que os agricultores se enfronten una vez más a unha contaminación alimentaria escandalosa do tipo “EEB”, da que non serían responsábeis pero si as primeiras víctimas.
– …que se adopten medidas preventivas polo que respecta a utilización das novas xeracións de produtos neurotóxicos remanentes”.

Posición científica

Dr. Marc E. Colin. Departamento de Patoloxía Comparada. Universidade de Montpellier (Francia)

As conclusións dos seus estudos son claras e contundentes. Estes produtos producen nas abellas tremores, comportamento de limpeza exaxerado, mala orientación e, finalmente, desaparición das colleiteiras, non ligada obrigatoriamente a unha mortaldade diante da colmea; síntomas ben diferentes aos causados polas enfermidades virais.

O imidacloprid é un nicotinoide que actúa sobre o sistema nervioso central. É 10000 veces máis potente que a propia nicotina e provoca tremores, e unha inmensa debilidade muscular que leva á morte do insecto. Degrádase en 8 metabolitos, ás veces con acción insecticida máis forte que a propia materia activa. Xa se atoparon receptores de imidacloprid no home.

O fipronil pertence a familia dos fenilpirazois e a súa acción e características son moi similares as do imidacloprid. En canto á contaminación en plantas, atopáronse valores medios de 3,5 microgramos/kg no millo e de 1,9 microgramos/kg en pole. A dose letal 50 (DL50, ou dose capaz de matar o 50% das abellas expostas) por inxestión para a abella é de 4,5 nanogramos (mil veces menor que o micro), e por contacto, de 24 ngr. En canto ao fipronil, os datos foron de 4 ngr por inxestión e 6 ngr por contacto.

Abellas alimentadas durante 10 días con xarope contaminado con 0,1 microgr/kg de imidacloprid sofriron unha mortaldade do 40%, mentres que con xarope contaminado con fipronil con 0,01 microgr obtívose aos 10 días unha mortaldade de até o 65% dos individuos.

Para Colin estes insecticidas supoñen un grave problema para o medio por mor da dispersión de moléculas altamente tóxicas no ar, auga e terra, pero incluso para os consumidores que poderían atopar estas toxinas no leite dos animais alimentados con silos de millo Regent ou na auga de rego ou de consumo.

Ademais, asegura Colin: “Cos insecticidas tradicionais fan falta varios microgramos para matar a unha abella. Porén, con cinco nanogramos de fipronil descubrimos que xa morren. É a milésima parte do que ocorría cos produtos tradicionais”.

A importancia das abellas

Albert Einstein:

“Sen abellas non hai alimentación para o home, as abellas son a base da vida humana na Terra”

Esta afirmación de Einstein refírese ao papel polinizador das abellas e pon de manifesto a importancia das mesmas. Segundo a FAO, o 76% da alimentación humana depende da presenza de abellas nos nosos campos. As producións directas, mel, pole, xelea real, própole, cera… cuantitativamente son insignificantes, mais non así cualitativamente, pois trátase de produtos de extraordinario valor alimenticio e terapéutico. Pero a produción indirecta derivada da presenza destes insectos entomófilos, polinizadores do 80% das plantas con flores, é moi superior. Por cada euro que percibe o abelleiro polos produtos das súas abellas o seu equivalente en polinización de produtos agrícolas avalíase en 30 euros.

As abellas visitan as flores e, de paso que recollen o néctar, transportan o pole (célula masculina) polas distintas flores da mesma especie e provocan a fecundación dos óvulos (célula feminina) e o desenvolvemento de froitos e sementes, e a aparición de novas plantas.

Polo tanto, as colonias de abellas aseguran a polinización das plantas agrícolas e garanten a presenza de milleiros de plantas silvestres que participan no mantemento da biodiversidade. De faltárennos as abellas, rachará unha cadea do ecosistema na que os humanos somos un elo máis.

«O noso rexeitamento pode parar unha fumigación que vai contra o sentido común e que provocará un forte impacto»

Publicado o por
2

Mensaxe recibida dun técnico de Medio Rural, cuxa identidade loxicamente omitimos:

NO es cierto que vayan ser todos los eucaliptales [refírese á unha afirmación incluida na campaña en Actuable], pero sí es cierto que la campaña va a tener un serio impacto sobre las abejas, buena parte de la microfauna de los ríos, infinidad de artrópodos (entre ellos los insectos) y también de gasterópodos (caracoles y babosas) … la cuestión es que la UE ha decidido sacar este producto del mercado y en España vamos a acabar con las existencias que quedaban en stock (ya no se puede fabricar desde el 31/12/2011) … si mostramos rechazo es probable que se pare una campaña absurda que provoca un fuerte impacto.

Por otro lado es inútil luchar contra la naturaleza … no olvidemos que el eucalipto en España está fuera de sus ecosistemas naturales, y no tiene cabida (a medio-largo plazo) más que en pequeños cultivos controlados, donde sí sería posible realizar tratamientos como en los cultivos agrícolas, siempre y cuando se realicen cumpliendo la normativa y aplicando el sentido común … Y sentido común es el que les ha faltado a los que han diseñado esta fumigación que pretende abarcar tanto como la sociedad permita, como si fuese posible acabar con una plaga que se extiende con suma facilidad debido a la continuidad que alcanzan en Galicia las masas forestales de eucalipto …. Mientras no exista una planificación forestal que defina en que zonas se puden realizar este tipo de cultivos, un gorgojo del eucalipto, haciendo el manido simil de la ardilla que atravesaba España de árbol a árbol, podrá escapar del dichoso cascade y colonizar el resto del inmenso eucaliptar en que se está convirtiendo Galicia, en concreto la franja de tierra de 20-40 km de anchura desde la costa, donde el eucalipto ocupa la superficie que antes ocupaban cultivos agrícolas y pinares …

A Xunta de Galicia, xunto con ASPAPEL, promoven unha campaña de fumigación cun produto prohibido pola Unión Europea

Publicado o por
Responder

A Xunta de Galicia, xunto con ASPAPEL (Asociación Española de Fabricantes de Pasta, Papel e Cartón), promoven unha campaña de fumigación masiva en Galicia dos montes de eucaliptos co fitosanitario Cascade™, para o control da praga do Goniptero. Transmítese dende as autoridades galegas e empresas involucradas, que o Cascade™ é un produto seguro para o medio ambiente, para as persoas, para as abellas…

¿Pero cal é a realidade? A realidade é a seguinte:

  • O uso do flufenoxurón (principio activo do Cascade™) na Unión Europea foi prohibido [1].
  • Existen traballos científicos que relatan episodios de toxicidade en humanos debido ó Cascade™ [2].
  • A Comisión Europea prohibe o uso de Cascade™, en base ás conclusións da Axencia Europea de Seguridade Alimentaria [3].

O principio activo de Cascade, o flufenoxurón, deixará de comercializarse a partir do 01 de agosto de 2012 segundo a Decisión da Comisión da UE do 09 de febreiro de 2012 [4], aínda que xa no Reglamento de Execución do 22 de setembro de 2011 se fixou un prazo para a súa retirada do mercado, que remataba o 31/12/2011, cun período de gracia que rematará o 31/12/2012. A estratexia dos interesados económicamente nesta operación en Galicia, a industria química BASF, a patronal pasteira ASPAPEL e a Xunta de Galicia, pasa pola fumigación masiva con “Cascade” dos eucaliptais galegos contra o gorgullo do eucalipto.

Este biocida resulta letal para as abellas e tóxico para o ambiente e as persoas. As fumigacións de químicos tóxicos dende helicópteros e avionetas non só afectarán aos insectos tratados, senón que contaminarán o solo, os acuíferos e as fincas veciñas; ademais de envelenar ás especies vexetais e animais que estean na contorna, e mesmo ás persoas que vivan nos núcleos habitados das inmediacións. Estudios como “Uso de agroquímicos nas fumigacións periurbanas e o seu efecto nocivo sobre a saúde humana”, realizado polo doutor Jorge Kaczewer da Universidade de Bos Aires, afirman que até o 60% dos agrotóxicos dispersados por medios aéreos adoitan caer fóra do seu obxectivo e a expandirse a quilómetros de distancia del.

Dende a Asociación Galega de Apicultura AGA cremos que xa chegou o momento de defender de verdade as nosas abellas…. En Galicia e no estado español deberíamos reaccionar, como se está facendo na maior parte dos demais paises da Unión Europea.

[1] REGLAMENTO DE EJECUCIÓN (UE) N o 942/2011 DE LA COMISIÓN de 22 de septiembre de 2011 por el que se establece la no aprobación de la sustancia activa flufenoxurón, de conformidad con el Reglamento (CE) n o 1107/2009 del Parlamento Europeo y del Consejo.

[2] Title: A case of human poisoning with a flufenoxuron-containing insecticide. Authors: Jeong J; Yeom S; Ryu J; Han SK; Cho SJ; Kim J. Source: Clinical Toxicology 2010 Jan;48(1):87-9.

[3] Autoridad Europea de Seguridad Alimentaria; Conclusion on the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance fluometuron (Conclusión sobre la revisión por pares de la evaluación del riesgo de la utilización como plaguicida de la sustancia activa flufenoxurón). The EFSA Journal 2011, 9(3):2088. [72 pp.] doi:10.2903/ j.efsa.2011.2088. Disponible en: www.efsa.europa.eu/efsajournal.htm.

[4] DECISIÓN DE LA COMISIÓN de 9 de febrero de 2012 relativa a la no inclusión del flufenoxurón para el tipo de producto 18 en los anexos I, IA o IB de la Directiva 98/8/CE del Parlamento Europeo y del Consejo, relativa a la comercialización de biocidas.