[Comunicado de prensa] A protesta contra as fumigacións medra en Internet e chega aos Parlamentos Galego e Europeo

A protesta polas fumigacións con Cascade recibiu xa de mais de 64.000 apoios en Internet e chega ás institucións europeas a través da eurodeputada nacionalista Ana Miranda, quen trasladou as denuncias da Plataforma contra as Fumigacións.

O Parlamento de Galicia tamén se fai eco das nosas denuncias, obrigando a responder ao secretario xeral de Montes e Medio Rural.

Agora sabemos as zonas previstas para ser fumigadas, e inclúen espazos protexidos, ríos e vilas.

A Plataforma contra as Fumigacións ven informando a toda a cidadanía desde o mes de abril das intencións da Xunta de Galiza, nomeadamente das Consellerías de Medioambiente e de Medio Rural, de fumigar os eucaliptais galegos cunha substancia tóxica cuxa fabricación e venda foron prohibidas pola normativa comunitaria a partir deste ano. Segundo o Regulamento da Comisión Europea nº942/2011, se concede aos Estados membros ata finais de 2012 para que sexa retirada do mercado o biocida flufenoxuron que, segundo denunciamos, é o principio activo do pesticida que pretende ser usado pola Asociación Española de Fabricantes de Pasta, Papel e Cartón (ASPAPEL) para fumigar mediante helicópteros centos de milleiros de hectares de monte por toda Galiza. Sabemos que a fumigación con produtos que conteñan esa substancia tería consecuencias catastróficas para a cabana apícola galega, que ten un papel clave como elemento polinizador no ecosistema en xeral e na agricultura en particular, e que xa se veu reducida nun 50% nos últimos 4 anos polo uso deste e outros pesticidas, entre outros problemas.

Interpelación parlamentar dirixida á Comisión Europea presentada pola eurodeputada nacionalista, Ana Miranda

Con todos estes datos, a eurodeputada nacionalista Ana Miranda trasladou esta situación ao Executivo da UE mediante interpelación parlamentar, preguntando á Comisión polas medidas que ten previsto adoptar para garantir o cumprimento da normativa comunitaria, nun tema directamente relacionado coa saúde alimentar e coa protección de especies vitais para a preservación do medioambiente, tendo en conta ademais que as fumigacións áreas tamén están prohibidas pola Unión Europea desde 2011, sempre que a loita contra unha praga forestal se poida facer por outros medios. Esta iniciativa non é a primeira, xa que continúa a serie de iniciativas apresentadas o ano pasado sobre o uso de pesticidas e a conseguinte mortandade producida nas abellas. Por iso, solicitouse á Comisión Europea que vele polo cumprimento da lexislación comunitaria, en particular naqueles casos en que as autoridades locais, como a Xunta de Galiza, actúa en contra desa normativa con graves consecuencias no ecosistema, na saúde das persoas e en sectores produtivos como a apicultura e a agricultura e na destrución de emprego e actividade económica.

Mentiras do secretario xeral de Montes e Medio Rural da Xunta

A pesar de todo isto, o pasado xoves o secretario xeral de Montes e Medio Rural da Xunta, Tomás Fernández-Couto afirmou no Parlamento de Galicia que o plaguicida que será utilizado nos próximos meses para fumigar zonas forestais de eucalipto afectadas pola praga «no es tóxico». Seica non leu nin a etiqueta do produto, porque alí mesmo veñen as advertencias de toxicidade ben clariñas, tal e como correxiu a deputada Tereixa Paz, que lle lembrou que este pesticida da firma alemana BASF indica na súa etiqueta que é «altamente tóxico para as abellas» e outras especies. Ademais, recalcou que «ten efectos negativos non só sobre o medio ambiente, o aire e a agua, senón un importante impacto económico para algúns sectores», entre os que citou a apicultura. A isto engadimos desde a Plataforma contra as Fumigacións que a propia folla informativa oficial do produto recoñece que pode ter efectos moi negativos sobre os ríos e ecosistemas acuáticos en xeral, e que debe evitarse que penetre no solo, augas superficiais ou subterráneas. Milleiros de galegas e galegos viven en aldeas e vilas de Galiza, ou mesmo cidades, que son abastecidas con augas que a Xunta non vé problema en contaminar gravemente desde o aire.

Descaradamente artéllase desde a Xunta unha nova manobra que denunciamos diante da cidadanía, xa que anuncian un retraso na operación: agora nos din que as fumigacións se realizarían de agosto a decembro, se cadra para tentar diluir no tempo a presión social que tan axiña medrou desque se deron a coñecer os plans de «fumigación inmediata» desde diversos actores implicados nas fumigacións. Isto confírmanos ainda máis que se queren librar do stock deste produto antes de que sexa definitivamente retirado do mercado. Pensan que poden lavar as mans, dicindo que a «administración autonómica se limita a autorizar a fumigación aérea mediante helicópteros», pero que «ni ha financiando ni promovido el tratamiento», e engade ademais que está «financiada por empresas del sector» madereiro, sen ningún tipo de escrúpulo. O significado disto é ben claro: a Xunta failles o traballo suxo ás grandes empresas químicas e madereiras, ao tempo que afirma que non ten responsabilidade en tan grave asunto: as que teñen o dereito de regar media Galiza con substancias tóxicas son as empresas, e eles non teñen nada que dicir.

Na súa intervención tamén quedou patente que non ía responder as incisivas preguntas da deputada do BNG Tereixa Paz sobre os motivos da prohibición da Unión Europea de comercializar ese producto a partir de agosto y de distribuilo desde o mes de decembro, se é que tan inocuo e amplamente utilizado é, como tentaba torpemente xustificar o secretario xeral.

Mapa das fumigacions con cascade previstas por ASPAPEL co consentimento da XUNTA

As zonas propostas por ASPAPEL para desenvolver as fumigacións dos eucaliptais co tóxico Flufenoxuron inclúen zonas nas provincias da Coruña (40 localizacións), Pontevedra (28 sitios) e Lugo (1 área).  Na documentación cartográfica, elaborada pola empresa Fitoaragón S.L., indícanse 69 áreas de 8 km de diámetro cada unha (un total de case 350.000 ha, fronte ás apenas 10.000 que recoñece a Xunta), denominadas na documentación zonas de tratamento químico. Nelas localízanse as masas de eucaliptos máis densas e con maior afectación do gorgullo, mais tamén inclúen lugares habitados, cursos fluviais e mesmo espazos da Rede Natura 2000.

Concluimos que se o único que pode facer a Xunta é desautorizar esta fumigación, que o faga de inmediato: é a súa responsabilidade. Esiximos desde a Plataforma que prohiban a fumigación aérea deste veneno.

Pedimos máis ca nunca a todos os cidadáns e propietarios dos nosos montes, e aos veciños en xeral, que se unan a esta loita, e que reclamen as autoridades competentes dunha vez por todas, a prohibición total de uso, comercialización e distribución de todos os agrotóxicos, que a día de hoxe son tan perxudiciais para as nosas abellas, o noso medio, e en consecuencia a nosa saúde e á nosa capacidade de producir alimentos.

A Xunta contradí a propia etiqueta do pesticida e a normativa europea e afirma que «non é tóxico»

Esta foi a nova que trasmitiu hoxe a axencia EFE:

La Xunta asegura que el plaguicida para fumigar eucaliptos «no es tóxico»

Está previsto realizar esta operación de fumigación entre agosto y diciembre de este año

El plaguicida que será utilizado en los próximos meses para fumigar zonas forestales de eucalipto afectadas por la plaga del gorgojo «no es tóxico», afirmó hoy en el Parlamento de Galicia el secretario general de Montes y Medio Rural de la Xunta, Tomás Fernández-Couto.

El representante del Gobierno gallego indicó en comisión parlamentaria que la operación prevista entre agosto y diciembre próximos «no es una fumigación masiva» y que el producto utilizado no requiere «ningún tipo de autorización especial» porque es legal, dijo.

Fernández-Couto respondió así a una pregunta del BNG sobre este tema, después de que una asociación denominada Plataforma contra las Fumigaciones denunciara recientemente ante los juzgados de la capital gallega la intención de utilizar flufenoxuron, un pesticida considerado altamente tóxico en una amplia zona alrededor de la comarca coruñesa de Melide.

Autorización de la fumigación aérea mediante helicóptero

El representante de la Xunta indicó que la Administración autonómica se ha limitado a autorizar la fumigación aérea mediante helicóptero, pero «ni ha financiando ni promovido el tratamiento», ya que precisó que está «financiada por empresas del sector» maderero.

Reconoció que ningún producto químico es inocuo, pero subrayó que el que se aplicará en una zona de «unas 10.000 hectáreas» es un «insecticida fisiológico» contra las plagas y «no neurotóxico», utilizado comúnmente para el tratamiento de diversos tipos de plantaciones de verduras y frutas, que puede ser comprado en establecimientos especializados.

El representante de la Xunta eludió, sin embargo, responder a las insistentes preguntas de la diputada del BNG Tereixa Paz sobre la prohibición de la Unión Europea de comercializar ese producto a partir de agosto y de distribuirlo desde el mes de diciembre.

Fernández-Couto se limitó a indicar que hay un problema de «caducidad» y subrayó que es «el único producto químico para el tratamiento» de esa plaga que afecta al eucalipto gallego.

También apuntó que ha sido utilizado en los últimos años para fumigar «más de 12.000 hectáreas de robledo» en el sur de la provincia de Lugo y en la de Ourense.

Críticas de los nacionalistas

La diputada del BNG precisó que el producto en cuestión, denominado Cascade, es de la firma alemana Basf, leyó la información toxicológica que pone en su etiqueta y concluyó que la «prohibición expresa de la UE» es debida a que es «altamente tóxico».

«Tiene efectos negativos no solo sobre el medio ambiente y la salubridad del aire y del agua, sino un importante impacto económico para algunos sectores», entre los que citó la apicultura.

Paz precisó que como consecuencia de la fumigación de robledo en la comarca de Monterrey con ese mismo producto ha habido en los últimos años una «desaparición» de aproximadamente el «70% de las colmenas».

El representante de la Xunta dijo que «no tiene clara esa relación» y, si bien no negó un posible descenso de la población de abejas, apostilló: «No creo que esté relacionado con este tipo de tratamiento».

Paz argumentó además que la operación ha generado «contestación social» por parte de los sectores agrícola, medioambiental o sanitario, y reprochó a la Xunta un afán de «prohibir las movilizaciones» y de «intentar acallar a los que no están de acuerdo» con esa iniciativa.

Asimismo, cuestionó la falta de «estudios» sobre el impacto que puede tener esa fumigación, preguntó si no hay otras «alternativas», y advirtió de que el citado producto químico deja en situación de riesgo a «muchas especies de flora y fauna», y «pone en peligro a los gallegos».

(NOTA: As ligazóns para ampliar información non viñan na noticia orixinal.)

PD: Publicamos unha información de urxencia para desmentir ao Secretario Xeral de Montes.)